+48 539 757 140 TR

Wszystko zostaje w tureckiej rodzinie…

20.08.2020

Dla nas Polaków, przyzwyczajonych do tego, że każda starsza kobieta jest po prostu „panią”, a każdy starszy mężczyzna „panem”, nazewnictwo stopnia relacji i pokrewieństwa w społeczeństwie tureckim może być niemałym szokiem kulturowym, a odnalezienie się w tym gąszczu tytułów - nie lada wyzwaniem. Toteż cudzoziemiec musi się nieźle nagimnastykować, żeby zrozumieć kto jest kim w tej wielkiej tureckiej rodzinie.

Kiedy przyjechałam do Turcji po raz pierwszy 22 lata temu, nikt do mnie nie zwracał się per „pani”. Dla większości Turków, znanych mi czy też nie, byłam po prostu bacı czyli „siostrą”. Parę lat później młodzież mówiła do mnie abla, co w tłumaczeniu z języka tureckiego znaczy „starsza siostro”. W zeszłym roku dobrze wychowana, turecka latorośl, przepuszczając mnie w drzwiach, zwróciła się do mnie: „Proszę przodem ciociu”. No cóż. Turków nie da się oszukać. Mają doskonałe wyczucie różnicy wieku oraz pokoleń.

Turek, do kilka lat starszej kobiety, chcąc wyrazić swój szacunek związany z wiekiem, a także podkreślić fakt, ze nie ma między nimi żadnych relacji na tle seksualnym, zwróci się do niej wyrażeniem „starsza siostro”, do kobiety starszej o mniej więcej jedną generację powie „ciociu”, a do pani w wieku podeszłym powie pieszczotliwie nine czyli „babciu”. 

Podobnie jest z męskimi członkami społeczeństwa. Młodszy chłopak czy mężczyzna, starszego kolegę nazwie abi, czyli „starszym bratem”. Jeśli różnica przekracza jedno pokolenie, „starszy brat” staje się „wujkiem”. A potem mężczyzna zostaje „dziadkiem” czyli dede. 

W większości rodzin tureckich młodsze dzieci, przez całe życie, nie zwrócą się do starszego rodzeństwa po imieniu. To zwyczajnie oznaka braku szacunku, interpretowanego też jako brak miłości. Od małego zresztą dzieciom, kiedy pojawiają się młodsze latorośle w rodzinie, tłumaczy się: „Będziesz jego abi („starszym bratem”), musisz braciszka chronić”. 

Bardzo często jednak użycie określenia „starszy bracie”, bywa rewelacyjnym sposobem na odrzucenie niechcianych zalotów lub podchodów. Wystarczy, gdy kobieta do mężczyzny zacznie mówić abi i tym samym wyraźnie daje mu do zrozumienia, że nic, poza relacją siostry z bratem, łączyć ich nie będzie. Słowo abi („starszy brat”) lub abla („starsza siostra”) może też być potężnym alibi. Zdarza mi się być świadkiem sprzeczek małżeńskich. Przyłapany na jakiejś nie do końca zrozumiałej i przejrzystej relacji z kobietą mężczyzna, tłumaczy się żonie: „Ale co Ty znowu sobie uroiłaś. Ona zawsze zwraca się do mnie abi. Chyba rozumiesz, co to znaczy”. Tym sposobem mąż jest oczyszczony z zarzutów, a winną jest kobieta, która ma widocznie za nic umowę społeczną. 

Wyrażenia „pan” i „pani” Turcy używają głównie w miejscach pracy, zwłaszcza tych, które nie są „interesem rodzinnym”. Bardzo często kobieta, która była dla każdego współpracownika po prostu starszą siostrą, po objęciu wyższego stanowiska każe się nazywać „panią”. W ten sposób nie tylko domaga się większego szacunku od podwładnych, ale także wyraźnie wyznacza swoje miejsce w hierarchii społecznej. Jeden z moich kolegów w pracy chwaląc swojego przełożonego, zwierzył mi się: „Wiesz, to wspaniały człowiek. Nigdy nie kazał do siebie mówić proszę pana, nawet jak został dyrektorem. Dla nas był i jest zawsze starszym bratem. Bardzo skromny człowiek”. 

Skoro wszyscy w Turcji są siostrami i braćmi, to jak wygląda sytuacja z ich żonami i mężami? Jak możemy się domyślić, stają się oni automatycznie szwagrami i szwagierkami. Zapytanie kolegi o zdrowie jego żony używając jej imienia, nie zawsze będzie mile widziane. W dobrym tonie jest podkreślenie, że nie spoufalamy się z nią. Dlatego też „Jak zdrowie mojej szwagierki?” jest tutaj jak najbardziej na miejscu. Podobnie jeśli sąsiad puka do drzwi sąsiadki, najpierw zapyta: „Czy zastałem szwagra?” ☺ ☺ ☺

W ten oto sposób w Turcji dla osób, które bardzo często nie znają nawet naszego imienia stajemy się siostrami, ciociami, szwagierkami. Jednym słowem stajemy się, chcąc nie chcąc, częścią wielkiej tureckiej rodziny.

Zapraszam do kontaktu

Nasi partnerzy:
zespoltlumaczy.pl litwin.rzeszow.pl effectivemeblog.pl zespoltlumaczy.pl litwin.rzeszow.pl effectivemeblog.pl zespoltlumaczy.pl litwin.rzeszow.pl effectivemeblog.pl zespoltlumaczy.pl litwin.rzeszow.pl effectivemeblog.pl zespoltlumaczy.pl litwin.rzeszow.pl effectivemeblog.pl zespoltlumaczy.pl litwin.rzeszow.pl effectivemeblog.pl zespoltlumaczy.pl litwin.rzeszow.pl effectivemeblog.pl zespoltlumaczy.pl litwin.rzeszow.pl effectivemeblog.pl zespoltlumaczy.pl litwin.rzeszow.pl effectivemeblog.pl